ჰო და არას ჭიდილია ერთადერთი გზა ჭეშმარიტების აღმოჩენისა და პოვნისა ილია

"ჰო და არას ჭიდილია ერთადერთი გზა ჭეშმარიტების აღმოჩენისა და პოვნისა" ილია

აგროტურისტული რესურსები ლანჩხუთის მუნიციპალიტეტში და მისი განვითარების შესაძლებლობები

23-07-2021, 12:00

ქვეყანაში აგროტუ­რიზმის განვი­თა­რე­ბ­ის ძირითად სა­ფუ­ძ­ვლად თვა­ლ­წარ­მტა­ცი ბუნება, ეროვნული ტრა­დიციები, უხვი და ნოყიერი ტრადიციული სამ­ზარე­ულო, გულღია და სტუმართმოყვარე ხალხი მიიჩნევა, რაც ნიშანდობლივია გურიისა­თვისაც, მაგრამ აქაურ ფერმე­რებს არ აქვთ მოწყობილი შესაფერისი გარემო ტურისტების მი­საღებად, არ აქვთ შესაბამისი ცოდნა და გამოცდილება ამ საქმიანობაში. გარდა ამისა, მნი­შვნელო­ვა­ნია ფერმერები ტურისტებს გაუმასპი­ნძლდნენ ეკოლოგიურად სუფთა სოფ­ლის ნობათით, რის­თვისაც საჭიროა რო­გ­ორც სოფლის მე­ურნეობის განვითა­რება, ისე სოფ­ლის პროდუქციისა და მომსახურების ხარი­სხზე ორიენტირება.
მომსახურების ხარისხში იგუ­ლ­ი­ს­ხმე­ბა როგორც ეკოლოგიურად სუფ­თა საკვების მიწოდება ტურის­ტებისათვის, ისე განთა­ვსე­ბის ობიქ­ტში სრუ­ლი კომფორტის შექმნა, მომსახურების პროცესის დახვეწა-გაუ­მ­ჯო­ბესება.
მსგავს აქცენტებზე ხდება ყუ­რ­ად­ღების გამახვილება, მაგალი­თად,  ესპანეთში, სადაც  აგროტურიზმი მა­ღ­ალ დონეზეა გან­ვი­თა­რ­ებული. ფერმერი ორიენტი­რებულია იმაზე, რომ ტურისტი დააინტერესოს თავის ფე­რ­მაში წარმოებული პროდ­უქტით, მა­გრამ თუ ესპანეთში მცხოვ­რები ფერ­მერები ამას აღწევენ შესაბა­მისად  გამართული ინ­ფრა­­ს­ტრუ­­ქ­ტ­უ­რ­ით, ლანჩხუთის მუნი­ციპა­­ლი­ტეტის სოფლებში ჯერჯერო­ბით არ არის თან­ამედროვე მოთხოვნების შესაფერისი პი­რობები, მოუწესრიგებელია ინფრასტრუქტურა, აღსა­დ­გენია სოფლის მეურ­ნეობა, აგროწარმოება, რის გარეშეც ვერ განვა­ვითარ­ებთ აგროტურიზმს და ვერ მივი­ღებთ სასურველ შედეგს.
მიუხედავად ამისა, არის მცდელობის მაგალითები, რომელთაგან გან­საკუ­თ­რე­ბით აღსანიშნავია:
თამაზ ღლონტის საოჯახო მეურნეობა, რომელიც გურიის რეგიონში მეფუ­ტკრეობის ერთ-ერთი გამორ­ჩეული კე­რაა. მის მიერ წარმოებული თაფლი დიდი პოპულარობით სარგებლობს. ამას­თან, ოჯახს აგროტურისტების მიღების მნიშვნელოვ­ანი გამოცდილება აქვს. მას­პინძელი ამ მიმართულებით ძალიან მო­ტ­ივირ­ებულია და გეგმავს სხვადასხვა ტუ­რისტული პროექტების განხორციე­ლებას. საყურადღებოა გოჩა ურუ­შაძის „მამიეს რანჩო”, სადაც ხში­რად სტუმრობენ ჩინელები და მისგან ყიდულობენ თევზს და იხვის კვერცხს, ჩინური კერძების დასა­მზადებლად; „მამიეს რა­ნჩოში”  ფე­რ­მერი ძირითადად ეწევა მე­ს­აქონლეობას, ჰყავს 30 სული ძროხა, აქვს სატბორე მეურნეობა 2,5 ჰექტარზე. აქვს ყანები და სათიბი. აგროტურისტებს ფერმერული საქმიანობის გაცნობასთან ერთად შეუძლიათ მო­აწყონ ექსკურსიები მუნიციპალი­ტეტის ტერიტორიაზე, რო­მე­ლსაც ახორციელებს ადგილობრივი ტურისტული სა­­აგენტო „კავკასიონი ტუ­­რი“.  
მნიშვნელოვანი ობიექტია, აგრეთვე, ჩა­ის გადამამუშავებელი საწარმო (კოოპერატივი „ჩიბათი”) სოფ. ჩი­ბ­ა­თში. აღნი­შნული საწარმო ტურისტულ ფირმა  „კავკასიონი ტუ­რ­თან“ ერთად ხშირად იღ­ებს უცხოელ ვიზი­ტ­ორებს.
ადგილზე მისული ტურისტები ეცნობიან ჩაის გადამუშავების სრულ  ტე­ქნოლოგიას. ათვალიერებენ ჩაის პლა­ნტაციას, აგემოვნებენ ადგილობრივ ჩაის. ვფიქრობ, შესაძლებელია ლანჩხუ­თში შე­იქმნას მცირე სავენახე-სანერგე მეურნეობა, სადაც უძველესი გურული ჯი­შების ვაზი იქნება წარმოდგენილი. ნა­კვე­თის სიახლოვეს კი აშენდეს ღვინის მუ­ზეუმი. ასეთ შემთხვევაში, ვიზიტ­ორებს საშუა­ლება ექნებათ გაეცნონ გუ­რულ ვაზის ჯიშებს და დააგემოვნონ კი­დეც. აკადემიკოსი. ჯავა­ხიშვილის მო­ნაცე­მებით აქ 59 ვაზის ჯიში არსებობდა, რომელთა­განაც ჩვე­ნი წინაპრები ხარისხიან და მრა­ვა­­ლფეროვან ღვინო­ებსა და სუფრის ყურძენს აწა­რმოებ­დნენ. 
სასურველია შეიქმნას აგროკუ­ლტუ­რუ­ლი მუზეუმი, სადაც გურული ღვინის დაგემოვნების, ვაზის ისტო­რიისა და ღვინის დაყენების ტექ­ნოლოგიის გაცნობის შესაძლებ­ლობა იქნება ტურისტ­ები­სათვის.
აგროკულტურული მუზეუმების ის­ტორია 1896 წლიდან იწყება და პირველად ბუდაპეშტში შეიქმნა. მუზეუმში წარმოდგენილია უნგრე­თის სოფლის მე­უ­რნეობის ისტორია დასაბამიდან დღე­მდე.
მისაბაძია ამ მხრივ დიდი ბრი­ტანეთი და ირლანდია, სადაც სოფლის მეურნეობის 120 მუზეუმია ქვეყნის თითქმის ყველა წერტილში. ამერიკის შეერთე­ბულ შტატებში კი არსებობს ყველაზე დიდი ცენტრალური -  ვაშინგტონის სოფლის მეურნეობის მუზეუმი, სადაც წარმოდგენილია 150-ზე მეტი ანტიკური ტრაქტორი, 1000 ცალზე მეტი ისტორიული მანქანა და ათასობით ჰექტარზე გამოფენილი აექსპონატები, რომლებიც წარმოდგენას გვიქმნის ფერმერული მეურნეობის განვითა­რებაზე ბოლო 100 წელის გან­მავლობაში. 
საკუთარი მეურნეობა აქვს სამება-ჯიხეთის დედათა მონასტერს: ფუ­ტკარი, ვენახი, სიმინდის ყანები, პირუტყვი, ზეთისხილის ბაღები და ბოსტანი. დედები ეწევიან ხელსაქმესაც. ვიზიტორებს საშუალება აქვთ მოილოცონ მონასტერი და გაეცნონ მის ისტორიას. სამება-ჯი­ხეთის დედათა მონასტერი სოფ. ჯიხ­ეთში, ნიგოითის მთაზე, ლანჩხუთიდან 6 კმ-ში, ხოლო ნიგოითიდან 3კმ-ში მდებარეობს. სოფელი შეფენილი აგურიის ქედის  ჩრდ. კალთაზე, ზღვის დონიდან 250 მ-ზე. 
მონასტერი დაარსებულია XIX ს-ის მიწურულს. მთავარი, ღვთისმ­შობლის ტაძრად მიყვანების ტაძარი, 1896 წელსაა აგებული ოზურგე­თელი ილარიონ მენაბდის მიერ. დედათა რიცხვი ჯიხ­ეთის მონას­ტერში 100-ს აღემატე­ბოდა. აქვე იყო სამრევლოს სკოლა გოგონ­ების­ა­თვის.
1989     წელს აშენდა წმინდა გიო­რ­გის სახელობის ბაზილიკა. 2002 წელს სამონასტრო კომპლექსს მიე­მატა იოანე ნათლისმცემლის მუ­ც­ლადღების სახელობის ტაძარი სანათლავი აუზით, სა­დაც მრავალი სასწაული აღესრუ­ლება: სნეულნი განიკურნებიან, უშვილ­ოებს შვი­ლი ეძლევათ. ტაძარში დასვენებულია სასწაულმოქმედი ივერიის ღვთის­მშო­ბლის ხატი, რომელიც მე-20 საუკუნის დასაწყისში, 1905 წელს, გურულ ბერებს ჩამოუსვენებიათ, თან მოუტანიათ და მონასტრის ეზოში დაურგავთ ზეთის­ხილის ხე. გავ­რცელებ­ული აზ­რით, საქართველოში ზეთისხილი ძირი­თადად გხვდება აფხაზეთსა და კახეთში. სხვა და­ნარჩენ მხარეებში კი ნაკლებად მსხმოიარეა. აქ კი ეს ხე ნაყოფიერია. შემდგომ, 2000 წელს ჯიხ­ეთის მონასტრის წინამ­ძღვრის არქიმანდრიტ ან­დრიას ინიციატივით აქ ჩამო­უტანიათ ზე­თის­ხილის ნერგები და ბაღი გა­უშენებიათ. ამჟამად, ბაღი უხვმო­სავ­ლი­ანო­ბით გამოირჩევა.
ვიზიტორებს საშუალება ეძლევათ დაათვალიერონ იქ არსებული მეურნეობა. არის განთავსების შესაძლე­ბლობაც - მონასტერს აქვს სკიტი -  სასტუმრო მომლოცვე­ლთათვის. ტა­ძ­არს ბევრი მომლოცველი, მათ შორის, აგროტურიზმით დაინტერესებული ვიზიტორებიც სტუმრობენ. 
აგროტურიზმის განვითარების მიზნით ლანჩხუთის მუნიციპალიტე­ტის ადგილ­ობრივი თვითმმართვე­ლობისა და ტურიზმის სამსახურის ინიციატი­ვით ხორციელდება სხვა­დას­ხვა ღონისძიებები. 
ლანჩხუთი ერთ-ერთია იმ შვიდ მუნიციპალიტეტს შორის, რომელმაც საქარ­თველოში გაეროს განვითა­რების პროგრამის (UNDP) საგ­რანტო პრო­ექტის ფარგლებში გაი­მარჯვა 23 მონაწილიდან. მუნი­ციპალი­ტეტის მიერ წარდგენილი პროექტის „ტურისტული მარშრუ­ტები ლანჩხ­უთის მუნიციპალი­ტეტის საშუალ­ომთიანი თემების ეკონომი­კური გაძ­ლიერებისთვის“ მთლი­ანი ბიუჯეტი 67039.6 ლარს შეადგენს, აქედან მუნიციპალიტეტის დასაფინანსებელია 7150 ლარი, დანარჩენს კი ლან­ჩხუთი გრანტის სახით მიიღებს. პროექტის განხორციე­ლების ადგილებია სო­ფელ ჩოჩხა­თისა და სოფელ აცანის ად­მინისტრაციული ერთეულები. ამ ადმინისტრაციულ ერთეულებში მდინარე სუფსაზე იგეგმება ჯომარდობის გან­ვითარება, ასევე გეგმაშია შესა­ბა­მისი აღჭურვილობის შესყი­დვა, სე­რთი­ფიცირებული ინსტრუქტორების მომზა­დება. აცანაში, ორკარის კანიონისა და მდინარე აცაურას ხეო­ბაში არსებული კანიონების და ჩანჩქერების ტურისტულ მარშრუ­ტებში ჩასმა, ინფრასტრუქტურის მოწესრიგება: სავალი ბილი­კების, საპი­კნიკე ადგილების, ფან­ჩატ­ურე­ბისა და სავაჭრო დახ­ლე­ბის, მარშრუტების მაჩვ­ენე­ბლე­ბის მოწყობა. გარდა აღნიშნული პროექტისა, გაეროს განვითარების პროგრამის (UNDP), აგრეთვე შვეიცარიისა და ავსტრიის მთავრობების დახმარებით ლა­ნჩხუთის რაიონის სოფელ ჩიბ­ათში შეიქმნა „კოოპერატივი ჩიბ­ათი“, სადაც ხდება მწვანე და შავი ბაიხის ჩაის და­მუშავება და წარმოება. საწარმო აღ­ჭურვილია თანამედ­როვე ტექნიკითა და ტექნოლოგიით, ჰყავს გამოცდილი ტექნოლოგები და მუშახელი. ამ ეტაპზე, პროდუქტი მიეწოდება ადგილობრივ ბაზარს და იგი ხელმისაწვდომია ჩა­მოსული ვიზიტორებისა­თ­ვისაც. საწარმოს ახლოს მდებარეობს „მი­რიანეს ბაღი“, სადაც ჩაის კულტურა გააშენეს 1925-1930 წწ-ში. ბოლო 20-25 წლის გან­მავლობაში ქვეყანაში შექმნილი მძიმე პოლიტიკური და ეკონომიკური მდგომარეობის გამო ჩაის პლანტაციების დი­დი ნაწილი სტიქიურად განა­დგურდა, მოუვლელობისა და უპატრონობის გამო ეკალ-ბარდი მოედო და ჩაის პლანტაციაც მიივიწყეს. პროექტის განხორციე­ლების შედე­­გად მოხ­და 15 ჰა ჩაის პლანტაციის აღდგენა-რეკულტივაცია. ამჟამად, იქ პერიოდულად ხდება აგ­რო­ტექნიკური სამუშაოების ჩატა­რება. მუშაობა მიმდინარეობს ევროსტანდარტების შესაბამისად, რომ მიღებ­ული პროდუქცია იყოს ეკოლოგიურად სუ­ფ­თა და ხარისხიანი. მო­თხ­ოვნა აქ წარმოებ­ულ ჩაის პროდუქციაზე ყოველწლიურად იზ­რდება. 
ვფიქრობ, ლანჩხუთის მუნიცი­პალი­ტეტში ტურიზმის განვითარე­ბისათვის აუცილებელია გატა­რდეს შემდეგი ღონიძიებები: სოფლის მეუ­რნეობისა და ტურიზმის სფეროს ურ­თიერ­თკავ­შირით განვითარება;
სოფლის მეურნეობის პროდუქციის წარმოება-გადამუშავების ობი­ქტე­­ბ­ის აღდგენა ან შექმნა;
ეკოლოგიურად სუფთა გარემოს შენარჩუნება, დაცვა, ბაღ-პარკების შექმნა; აგროტურისტული მარშრუ­ტების ორ­­განიზება, სადაც გათ­ვალისწინ­ებული იქნება ტურისტების როგ­ორც ფერმერულ საქმია­ნობებში ჩარ­თვა, ისე დამატებითი შემეცნე­ბითი ან გასართობი ღონის­ძიე­ბებით მათი განტვირთვა;
ტურისტული პროდუქტის ორიენტირება რო­გორც რაოდენობაზე, ისე ხარისხზე; მარკეტინგული ღონის­ძი­ე­ბების გატარება და ფინანსური რესურსების მოზიდვა გრანტების, პრო­­ექტებისა და ინვესტიციების სა­ხით.
საბოლოო ჯამში, უცხოური გა­მოცდილების გათვალისწინება, ადგილობრივი რესურსების ეფექტიანი გამოყენება და აგროტურიზმზე სახელ­მწიფო მხარდაჭერა შესაძ­ლებ­ლობას მოგ­ვცემს ერთიან სივრცეში შევქმნათ სასურველი ტურისტული გარემო, განვავი­თაროთ სოფლის მეურნეობა, ტურიზმის სხვადასხვა მიმარ­თულებები, ინფრასტრუქტურა, გასართობი და საყოფაცხოვრებო მომსახურების ობ­ი­ე­ქტები, რაც კიდევ უფრო გა­ზრდის მოსახლეობის დასაქმებას და გააუმჯობესებს გურიის ეკო­ნომიკურ მდგომარეობას.

                                                                      სალომე სულაბერიძე,
                                            ბათუმის შოთა რუსთაველის სახელმწიფო უნივერსიტეტის დოქტორანტი


განყოფილება: საზოგადოება
გადასვლები: 841
FACEBOOK კომენტარები
რეკლამა