ჰო და არას ჭიდილია ერთადერთი გზა ჭეშმარიტების აღმოჩენისა და პოვნისა ილია

"ჰო და არას ჭიდილია ერთადერთი გზა ჭეშმარიტების აღმოჩენისა და პოვნისა" ილია

ყოფილი ფეხბურთელი, ჯემსუატ ურუშაძე ლანჩხუთის ,,გურიას~“ წარსულის, სიყრმის მეგობრების, განუმეორებელი ურთიერთობებისა და მომავლის შესახებ

ყოფილი ფეხბურთელი, ჯემსუატ ურუშაძე  ლანჩხუთის ,,გურიას~“ წარსულის, სიყრმის მეგობრების, განუმეორებელი ურთიერთობებისა და მომავლის შესახებ
20-05-2022, 13:07

,,ჰო და არას" სტუმარია,   ყოფილი ფეხბურთელი, ლანჩხუთელთა გოლ­კიპერი, ჩვენი გაზეთის ერთგული მეგ­ობარი, აქტიური და გულღია ადამიანი, ჯემსუატ ურუშაძე. ვულოცავთ მას 80 წლის იუბილეს და ვუსურვებთ ჯან­მრთელობასა და დიდხანს სიცოცხლეს. 
ვფიქრობთ საინტერესო იქნება თქვენ­­თვის ბატონი ჯემსუატის მონ­ა­თხრობი.

_ ვცხოვრობდით ქ. ლანჩხუთში რკინიგზის გადაღმა უბანში. საკონსერვო ქარხანა ესაზღვრებოდა ჩემს ეზოს. მე მეცხრე თაობა ვარ, ვინც ცხოვრობდა იქ. ჩვენი ეზოს უკან იყო სპო­რტული მოედანი... 
_ თქვენს ბაბუასაც ჯემსვატი ერქვა?
_ არა. მამაჩემი იყო ფიზიკა-მათემატიკის მას­წავლებელი. და­მა­რქვა ჯემსვატი, უნ­დო­და გამოვსულიყავი მეცნიერი, მარა გა­მო­ვედი ფეხბურ­თელი. ჰოდა, როგორც გი­თხარით, ღობე გვყოფდა სტადიონიდან და ხომ იცით ბავშვების სი­სხარტის ამბავი, გა­დავხტებოდი ღო­ბე­ზე და სტადიონზე ვიყ­ავი, გადმოვხტებოდი და სახლში. იმ დროს თა­მაშობდა ორი პიროვნება, ერთი დე­დაჩემის ბიძაშ­ვი­ლი,  ლერი ლომაძე, მე­კარე, დიდხანს იყო სხვათა შორის  და მეორე იყო ზანი ჯორბენაძე, დისშვილი დედაჩემის. ესენი ვარჯიშს რომ დაამთავრებდნენ, გადმოვიდოდნენ ამ ღობეზე  და მოვიდოდნენ ჩვენთან სახლში. შინაურები იყვნენ, როგორც გითხარით. დავანაყ­რებდით და მერე მი­დიოდნენ ქალაქში  და ფორმებს  ტო­ვებდნენ ჩვენთან. მე მაშინ დაახ­ლოებით ვიყავი  ხუთი-ექ­ვსი წლის და როგორც კი დავინახავდი ამათ  წას­ულს, ჩევიცვამდი ბუცებს,  ამათ ტა­ლა­ხიან ფორმებს და დავ­პაკუნობდი ასე. დედაჩემი, რომ გარეცხავდა და გაა­უთავებდა, მერე ვინ ჩა­მაცმევდა. დამაინტერესა ამათი ვარ­ჯიშების ყურებამ და წავბაძე მეც, დიდი ზეგავლენა იქონია ჩემზე, რომ ფე­ხბურთს გავყოლოდი. 
ეს ოთხი დადიოდა  ერთად სულ: ნო­დარი ჩხაიძე, ლერი ლომაძე, ზანი ჯო­რბენაძე, ილო დათუნაიშვილი. ერ­თ­ერთს თუ მოკრავდით თვალს, ესე იგი სამი უკან მოყვებოდა მას. სულ ერთად ვარჯიშობდნენ და ამათ რომ ვბაძავდი, ლერი ლომაძისკენ გადევიხარე უფრო. ჰოდა, მოკლედ მივყევი ხელი მეკარეობას. ჯერ ბავშვებში, მერე ჩემი კუთხე ისეთი იყო, რომ სამი ოჯახი იყო მხოლოდ ქართველი, დანარჩენი გადმოსახლებული იყო უკრაინიდან. სხვები სადღაციდან, რა ვიცი... 
ესენი უფროსები იყვნენ ჩემზე და მა­გათთან მიბაძვით თანდათან დავიხვეწე და გუნდში მინდა უკვე,  მარა გუნდში ვინ მიმიღებდა მე მაშინ.
ჰოდა, მაშინ არსებობდნენ ისეთი დიდებული პიროვნებები, როგორიც იყვნენ სოსო იორდანიძე, იური ებრალიძე, გურამი წილოსანი, გივი სიხარულიძე  და შალიკო კაკაბაძე.  ეს ხალხი გამო­ჩნდნენ იმ დროს ფეხბურთის არენაზე. ესენი თამაშობდნენ, მაგრამ თანდათან ასაკში რომ შევიდნენ, მწვრთვნელობა დაიწყეს. ბავშვები დაგვაინტერესა ისე ამათმა, რომ დიდ სიხარულს გვგვრიდა გუნდში ყოფნა. ასე ვთვლიდით, რომ რა­ხან გუნდში ვართ, გუნდი გუნდია და გინდ დიდებისაში ყოფილიყავი და გი­ნდა პატარებისაში, ერთნაირად გვეამაყებოდა. სტადიონზე ვინ ჩაგვიშვებდა, სტადიონი შემოღობილი არ იყო. ჩვენი ბავშვთა გუნდის მოვალეობა იყო, თა­მაშის დროს, დიდი გუნდი, რომ თა­მაშობდა, ღორები, ბატები გადაგვედენა და გვემწყემსა, რომ თამაშის დროს არ შესულიყვნენ სტადიონზე. სტადიონზე იყო ასეთი პიროვნება, კიტუშა პატარაია, რომელიც იყო ბუღალტერი წლების განმავლობაში, 81 წლის გარდაიცვალა და 75 წელი სულ იმ სტადიონთან იყო დაკავშირებული. იყო უბრწყინვალესი პიროვნება. ერთი ამბავი მინდა ჩავრთო ამაში. ლანჩხუთში სათამაშოდ უნდა ჩამოსულიყო „ცეესკა“-ს გუნდი, ჩვენს სტადიონზე პირველი თამაში, 1975 იყო თუ 1974 ზუსტად არ მახსოვს და სტადიონს ვამზაებთ ამ ,,ცეესკასთვის”.  დიდი შრომა და ჯაფა გავწიეთ, გა­ვამზადეთ სტადიონი თამაშისთვის და ამ დროს მოულოდნელად მოფრინდა ვერტალიოტი და ამ სტადიონზე და­ს­კუპტა,  რბილი მიწაა და მთელი ნაშ­რომი ჩაგვეყანა წყალში.  გამწარდა კიტუშა, წამოუსვა ბარს ხელი და გაიქცა ვერტალიოტისკენ და აგინებს და არის ერთ ამბავში.  გაიღო ვერტალიოტის კარები და გადმოვიდა  ჰალსტუხიანი ხალხი, ორი. ამასობაში რაიკომის მანქანები მოვიდა და ჩასვენ ესენი და წაიყვანენ. თურმე ესენი „ცე­კას“ ხელძღვანელობა ყოფილა. თათ­ბირს ატარებდნენ რაიკომში, ჩვენ რომ გავიგეთ გავჩერდით, რაღას ვიზამდით. ჩვენ ისევ სტადიონზე ვართ, გავ­ამზადეთ ყველაფერი, რომ ვერტალიოტის დაზიანებული რბილი მიწა გა­ვასწოროთ, რომ გაფრინდება და  ისევ რომ მოიყვანეს ეს ხალხი ვერ­ტა­ლიოტთან.  ხელმძღვანელი სტუმარი, პატარიძე გამოეყო თავის ხალხს,  მო­ვიდა ჩვენთან  და თქვა: ლან­ჩხუ­თე­ლე­ბო, თქვენ სანამდე ასეთი კაცი გეყ­ოლებათ, ამ კიტეზე თქვა, არაფერი არ გაგიჭირდებათო. ასეთები უნდა იყ­ოს ყველა, ასეთი ერთგული თავისი სამსახურისო. 
ჩვენს პირველ გუნდს „თაიგული“ ერქვა მე ვიყავი სადღაც მეშვიდე, მერვე კლასში და ვემზადებოდი ამ პირველ დიდების გუნდში მოხვედრისათვის.  ყვე­ლაზე პირველად ჩვენი შემ­ად­გე­ნლობიდან ამ გუნდში მოხვდა თა­მაზი კვირკველია  და ბუხულა შარა­ბიძე, იყო ასეთი. ეს ორი.  ახლა რა­დგან ეს­ენი მოხვდნენ ამ გუნდში, ჩვენ ვარჯიშს უფრო მოვუმატეთ. უფრო მოვინდომეთ, რადგან ნელნელა ივსება ლანჩხუ­თელებით „გურია“ და თან მე­ორე ლიგაში იყო და გახდა ჩემპიონი, გადავიდა საქ­ართველოს ჩემპიო­ნატის პირველ ლიგაში. ჩვენ ,,თაიგულს“ სტა­დიონზე ვინ დაგვიშვებდა, ის იყო განკუთვნილი დიდი გუ­ნ­დისათვის. ჩვენ სპორ­ტ­დარბაზში ვვარ­ჯიშო­ბ­დით მთე­ლი  ზამთრის გა­ნ­მა­ვლობაში, მაგრამ ამინდები თუკი გამოვიდოდა,  ლან­ჩხუთიდან ჩიბათამდის,  და­ახლოებით რვა კილომე­ტრი იქნება,  ფეხით ჩავ­დიოდით.  ჩიბათის სკოლის მიმდებარედ იყო სტადიონი. ვივარჯიშებდით ხო­­ლმე ორ საათს და ისევ მოვდიოდით ფეხით. მაშინ თან ისეთი პერიოდი მო­გვიწია, ლანჩხუთში სულ სამი მანქანა იყო. ერთი მან­ქანა ყავდა რაიკომის მდივანს, ერთი აღმასკომის თავმჯდომარეს და ერთიც ზურია გვარჯალაძეს.  არც აბანო არ იყო ასე ადვილად ხელმისაწვდომი.  ქა­ლაქის აბანო მუშაობდა მხო­ლოდ შაბათ-კვირას და ვარჯიში სხვა დღეებშიც ხომ გვქონდა,  ამიტომ ვა­რ­ჯიშის შემდეგ ვსარგებ­ლობდით ჩაის ფაბრიკის აბანოთი. ვახტანგი მშვი­დობაძე იყო მაშინ დირექტორი. თუ იყო საშუალება ჩაის ფაბრიკის აბ­ანოში ვიბანდი, თუ არა და წარ­მოიდგინეთ ახლა ქალაქის ცენტრიდან, ქალაქის ბოლოში, სააგურე ცეხში უნდა ჩავსულიყავით. რამდენიმე კილომეტრი ფეხით გაგვევლო და­მა­ტებით. სააგურეს ნასოსი ქონდა და­ყენებული მდინარე ფიჩორზე და ისე ქაჩავდა წყალს. სააგურეს უფროსი იყო გე­გიაძე, იმ კაცს უყვარდა ფეხბურთი და პატივს გვცემდა. სულ მოით ბიძიებო და მოით, არ გაცივდეთო და იყო ჩვენს ზრუნვაში სულ. 
ოჯახებში შემოვიდა 15 წლის მერე აბანოები. ქალაქში ერთი აბანო იყო და რიგები იყო, თუ არ გყავდა ნაცნობი, ისე უოჩერედოდ არ შეგიშობდნენ ში­გნით და მოკლედ ძალიან გაჭ­ირ­ვე­ბული დრო იყო.  წყალი არ იყო ოჯ­ახში, რომ გაეკეთებინა კაცს. მე მა­გალითად, მქონდა ოჯახში აბანო. მა­მაჩემი ფიზიკოსი იყო და ოჭვათოს წყლების შემგროვებელი სისტემა მო­იფიქრა, მარა მაგიც მხოლოდ მაშინ გამოდგებოდა, თუ წვიმის წყალი გვქო­ნდა რეზერვუარში დაგროვილი. 
_ ანუ ფეხბურთი პრესტიჟული და პოპულარული იყო მაგ დროიდან ლან­ჩხუთში?
_ ლანჩხუთში უყვარდათ ფეხ­ბურთი მაგ დროს. აი, ერთ ამბავს მოგიყვებით. ლანჩხუთის რკინ­იგზის გადასას­ვლე­ლთან ებრალიძე ცხოვ­რობდა და მისი სახლიდან ცინ­ცაძის სახლამდე იყო გაბმული ბაწარი.  აქეთ ნევთობაზიდან კა­ჭა­ხმაძე ცხოვრობდა, იქამდე იყო გაბმული მეორე თოკი  და მერე იყო გა­სასვლელი. ხალხის ძალიან გრძელი  რიგი იყო, რომ ბილეთი ეყი­დათ, ამ დროს ნებისმიერს შეეძლო შე­მოევლო სტა­დ­ი­ონ­ისთვის და უბი­ლე­თოდ შესულიყო, მა­გრამ ამას არავინ არ იკადრებდა, ეს ჩვენს გუნდს სჭი­რ­დებაო და იქ უბილ­ეთოდ კაცი არ შედ­იოდა. ასეთი პატ­რიო­ტი­ზმი  ზოგი­ერ­თების­თვის დღეს არ­ის უცხო. 
_ გუნდის ამბავი მითხარით, შემდეგ?
_ იმ ორის ამბავი კი გითხარით, კვირ­კველია და შა­რაბიძე გადავიდნენ დიდების გუ­ნდში, ჩვენ უკვე მაგალითი გვაქვს იმ­ის, რომ ჩვენს „უმცროსების“ გუნდს ეყდნობიან ზედა გუნდის ხალხი. ეს ხალხი, ჟორდანია, ეს იური და ხალხი ადრე, რომ გითხარი, გურამი, გივი. ესენი იყვნენ ფეხბურთისათვის თავდა­დე­ბული ხალხი. ის კიტუშა, ხომ გითხარი უცნაური კაცი იყო, ვერტალიოტით მოსულ მთავრობის ხელ­მძღვანე­ლებს, რომ ეჩხუბა.  ოჯახს მიაკლებდა საჭმელ-სასმელს და ჩვე­ნთან მოიტანდა. ახლა სოსოზე მოგიყვებით, ადამიანი, რომელიც თავის საქმეზე შეყ­ვარებული პიროვნება იყო. გუნდის თითოეულ წევს ორმანეთნახევარს გვაძ­ლე­ვ­დნენ. ეს დღიური კვების ფული იყო. ეს ფული ცალცალკე არავის ეყოფოდა, რომ შეხედა სოსომ რომ ასე ცალცალკე  არ გვყო­ფნიდა და მშივრები ვრჩებ­ოდით, ამ ფულს აღარ გვაძლევდა ცალცალკე.  ერ­თ­იანად აიღებდა, ოთხ ბიჭს აგ­ვარჩევდა, წავიდოდით ბაზარში, ვიყიდდით ხორცს, რძის პროდუქტებს, ბოსტნეულს და მე­რე თვითონ გვიმზა­დებდა სა­­დ­ილს. ჰოდა, მისი გაკეთებული საჭ­მელით კ­ა­რ­გ­ად ვნა­ყრდ­ე­ბოდით ჩვენ. როცა ასეთ მზრუნველობას ხედავდა გუნდის თითოეული წე­ვრი, ყველა მაქსიმალურად ინ­დომებდა, რომ არ შევრცხვენ­ილიყავით.
_გულშემატკივარზე რას გვე­ტყვით.?
_ წილოსანი იყო, ერთი ზორბა კაცი, დიდ ულვაშებიანი. სახელი აღარ მახსოვს. ჰოდა, როცა გას­ვლით თამაშებზე გავდიოდით საქ­ართელოს სხვადასხვა კუთხეში, გამდიდრდა რაიონი, ავტობუსი გვემსახურებოდა უკვე. ეგვრაფი რომ დააყენეს ატეკის დირექტორად, მერე ტრანსპორტზე გა­ჭირვება აღარ გვქონია და მა­გალითად გაგრიდან ან ტყიბულიდან, რომ წამოვიდოდით, ამხელა გზაზე, გზა არ ვარგოდა, ავტობუსში ნაჭანჭყარები რამდენიმე საათი. მოვიდოდით ლა­ნჩხ­უთში და სამი დიდი ფიჭვი რომ იყო, ახლა ორია, ერთი გახმა. ცენტრი რომ არის იქანე, დაგვხვდებოდა გულშემატკივარი „ბალეში­კები“, გვკითხავდნენ რა ვქენით?!
თუ წაგებული ვიყავით, ცენტრში აღარ მივდ­ი­ოდით, ჩაის ფაბ­რი­კასთან ვჩერ­დებო­დ­ით. ხოლო თუ მო­გებული, ცენტრში და ნიჩიაზეც ცენ­ტრში მოვდი­ოდ­ით და მივე­დით ერ­თხელ ასე და ამ კაცმა მევიდა ასე დიდი ულვა­შებით და ძველი ქართ­ული ყაიდის კა­ცმა და მკითხა, რა ქენით ბაბუ?  - ნი­ჩია ვითამაშეთ მე­თქი და შემო­მხედა, და მითხრა: - ბაბუ?! აფერი არ გაგიკეთე­ბიათ? კიდ­ევ გავუ­მეორე ნიჩია ვითა­მაშეთ მეთქი და მიპასუხა, კი მარა თამაში რომ დეიწყო ნიჩია ისედაც ხომ იყოო...
სწორედ ასეთი ფეხბურთის გულშემატკივარია საჭორო დღეს­აც! რამდენი ფული იხარჯება და ბოლოს დღესდღეისობით ხელში არაფერი არ გვაქვს. უწინ ორი მოთამაშე იყო მხოლოდ ჩამოსული ჯაგაშვილი და მებურიშვილი, და­ნარჩენი ყველა ადგილობრივი ფეხ­ბურთელები ვიყავით. საერთოდ ასე უნდა იყოს, გუნდი ერთი ოჯახია, და როცა უმრავლესობა ადგილობრივია და მოტივირებულია წარმატებაზე, წარმატებაც მოდის. 

ესაუბრა მერაბ ფირცხალაიშვილი

განყოფილება: სპორტი
გადასვლები: 491
FACEBOOK კომენტარები
რეკლამა